چه زمانی به سمت شروع غذای جامد برای نوزاد برویم؟
به طور کلی، اکثر نوزادان در فاصله بین سنین 6 تا 9 ماهگی آماده انتقال از پوره‌ها به سمت غذاهای جامد و بافت‌دار هستند. اگر تصمیم گرفته‌اید از روش «شیرگیری به رهبری کودک» یا همان روش BLW استفاده کنید، کار برای شما آسان‌تر است؛ زیرا کودک شما از همان ابتدا نحوه امتحان کردن انواع بافت‌های غذایی را یاد می‌گیرد. علاوه بر آشنایی با بافت‌های مختلف غذایی، روش BLW شامل فوایدی همچون رفع خطر چاقی و بهبود مهارت‌های حرکتی ظریف هم است.
اگر پوره‌ها اولین انتخاب غذاهای جامد برای کودک شماست، بهتر است این مرحله را بسیار کوتاه نگه دارید. به این دلیل که تحقیقات نشان می‌دهد نوزادانی که تا ۹ ماهگی با بافت‌ها آشنا می‌شوند، معمولا مشکلات تغذیه‌ای کمتری دارند و در ادامه مسیر زندگی، انواع غذاها را بیشتر می‌پذیرند. بنابراین، باید به آرامی کودک خود را با مواد غذایی جدید به چالش بکشید. در غیر این صورت، آن‌ها عادت خواهند کرد که فقط غذاها را ببلعند و یاد نمی‌گیرند که غذا را در دهان خود جابه‌جا کرده و بجوند. همه این‌ها، منجر به افزایش بیزاری از بافت‌های غذایی می‌شود.
همچنین به یاد داشته باشید که نوزادان برای جویدن به دندان نیاز ندارند! شاید برایتان جالب و شگفت‌انگیز باشد که بدانید لثه‌های کوچک آن‌ها چه توانایی‌هایی دارند!
مهمترین بخش شروع غذاهای جامد چیست؟
معرفی غذاهای جامد به نوزاد، بخش هیجان‌‌انگیزی از مسیر رشد اوست. ممکن است شما هم به عنوان والدین یا مراقبان کودک، این سوال را داشته باشید که بهترین راه برای شروع غذای جامد برای نوزاد چیست. اما قبل از پاسخ به این سوال، بهتر است سه بخش مهم در تغذیه کودک را بررسی کنیم. این سه بخش عبارتند از:
- تغذیه پاسخگو
- تنوع طعم‌ها و بافت‌های بی‌خطر
- حرکت سریع‌تر به سمت غذاهای جامد
اجازه بدهید تا هر یک از این بخش‌ها را به شما توضیح بدهیم.
تغذیه پاسخگو برای کودک
تغذیه پاسخگو، به معنای گوش دادن به تمام نشانه‌هایی است که کودک به شما می‌گوید برای غذا خوردن آماده است. همچنین به این هم اشاره می‌کند که کودک با چه نشانه‌هایی به شما می‌گوید که غذا دادن را به او متوقف کنید. به این موارد، «نشانه‌های گرسنگی» و «نشانه‌های سیری» گفته می‌شود.
تنوع طعم‌ها و بافت‌های بی‌خطر
مورد بعدی به این اشاره می‌کند که چگونه برای کودک خود، طعم‌های مختلف و بافت‌های ایمن را سرو کنید. هنگامی که نوزادان در اوایل تجربه غذا خوردن در معرض انواع بافت‌ها و طعم‌ها قرار می‌گیرند، با افزایش سن بیشتر احتمال دارد غذاهای متنوع بخورند.
به یاد داشته باشید که برای جلوگیری از خفگی، تمام بافت‌های غذایی ارائه شده به کودک باید همیشه ایمن باشند.
حرکت سریع‌تر به سمت غذاهای جامد
در نهایت، انتقال هر چه سریع‌تر کودک به سمت غذاهای جامد، برای رشد او مهم است. این همچنین به کاهش بد غذایی در آینده کمک می‌کند.
مزایای شروع غذای جامد برای نوزاد
شروع مصرف غذاهای جامد که عمدتا از سن 6 ماهگی به بعد آغاز می‌شود، مرحله‌ای مهم از رشد کودک است که عادت غذایی او را در آینده شکل می‌دهد. بنابراین والدین و مراقبان کودک باید تمام توجه خود را به کار ببرند تا در این مرحله، انواع بافت‌ها و مواد غذایی مختلف را به کودکان معرفی کرده و همچنین آن‌ها را در برابر آلرژی‌های غذایی -که ممکن است در سنین بالاتر دامن‌گیرشان شود- ایمن کنند.
به طور کلی، اصلی‌ترین مزایای شروع غذای جامد برای نوزاد عبارتند از:
- افزایش تنوع پذیرش طعم‌ها و بافت‌های گوناگون در کودک
- تقویت عضلات فک نوزاد
- تقویت و توسعه گفتار
نحوه انتقال از پوره ها به غذاهای جامد
اگر غذا دادن به کودک خود را با انواع پوره و غذاهای نرم دیگر مثل فرنی شروع کرده‌اید و احساس می‌کنید در همین مرحله گیر کرده‌اید، اجازه بدهید شما را راهنمایی کنیم. باید بدانید که هر کودکی با کودک دیگر متفاوت است و برخلاف آنچه ممکن است به شما گفته شده باشد، لزوما مجبور نیستید غذاهای بافت‌دار را به ترتیب یا با مراحل خاصی به کودک خود معرفی کنید.
با این حال ممکن است کودک شما در مقایسه با همسالان خود، به پیشرفت تدریجی نیاز داشته باشد. شاید کودک شما یک رفلاکس بسیار حساس نسبت به تهوع یا دیگر مشکلات اساسی را داشته باشد. پس نسبت به خود و کودکتان سخت نگیرید و همیشه کاری را انجام بدهید که برای شما و خانواده‌تان بهترین و راحت‌ترین کار است. فقط به یاد داشته باشید که برای مدت طولانی در هیچ مرحله‌ای نمانید.
می‌توانید با غلیظ کردن پوره‌های مورد علاقه کودک، برای تشویق او به استفاده از زبان و ماهیچه‌های دهان برای شروع فرآیند جویدن آغاز کنید. این کار را می‌توان با اضافه کردن آب یا مایع کمتر هنگام پوره کردن غذای مورد نظر انجام داد.
اگر به کودک خود با قاشق غذا می‌دهید، می‌توانید قاشق را پر کرده و آن را روی میز بگذارید، تا کودک شما یاد بگیرد که دستش را دراز کرده و غذای مورد نظر را برداشته و به سمت دهان خود هدایت کند. جزییات تغذیه کودک با قاشق را می‌توانید در مجله ماجان بخوانید.
پس از این مرحله، به سراغ غذاهای انگشتی نرم و بافت‌هایی که اندکی درشت‌تر هستند، بروید. راه‌های آسان بی‌شماری برای ترکیب سبزیجات برای نوزادان 6 ماه به بالا وجود دارد. بلغور جو دوسر، یک انتخاب عالی برای شروع است. همچنین می‌توانید انواع سبزیجات یا میوه‌های ریز خرد شده را به غلات صبحانه و کینوا اضافه کرده و به کودک خود بدهید.
به یاد داشته باشید که در این مرحله، بسیار مهم است که از مقاومت کودک نترسیده و او را مجبور به خوردن غذاهایی که در حال حاضر دوست ندارد، نکنید. فقط کودک خود را در معرض طیف گسترده‌ای از بافت‌ها قرار بدهید.
نکات ایمنی شروع غذای جامد برای کودکان
برای اینکه این مرحله مهم از زندگی کودک شما بدون هیچ خطر و مشکلی پیش برود و خاطره بدی از غذا خوردن برای کودک خود نسازید، حتما نکات ایمنی زیر را رعایت کنید:
- همیشه نزدیک کودک خود بمانید.
- اطمینان حاصل کنید که کودک شما به صورت صحیح روی صندلی مخصوص خود می‌نشیند، وضعیت بدنی‌اش صاف است و به عقب تکیه نمی‌دهد.
- حتما اندازه و بافت غذا را متناسب با سن او انتخاب کنید.
- از سرو کردن غذاهای ریز و گرد (مانند انگور و بلوبری)، سفت (سبزیجات خام و مغز انواع آجیل) یا چسبنده (کره بادام زمینی غلیظ و آب نبات) به کودک خود اجتناب کنید، زیرا خطر خفگی را به همراه دارند.
در ضمن، از به هم ریختگی و کثیف شدن محیط نترسید. هر چقدر هم که سخت باشد، یاد بگیرید که آن را بپذیرید، زیرا این بخش مهمی از سفر تغذیه کودک شماست.
اگر کودکم در مقابل غذاهای جامد مقاومت کرد، چه کنم؟
آیا احساس می‌کنید که تمام راه‌های ممکن را امتحان کرده‌اید، اما کودک شما همچنان در برابر خوردن غذاهای جامد مقاومت می‌کند؟ به یاد داشته باشید که در برابر مقاومت کودک، مقاومت متقابل نشان ندهید. کودکان لجبازی کردن را از سنین بسیار پایین یاد می‌گیرند و چنانچه در مقابل اصرار شما به لجبازی رو بیاورند، باعث می‌شود که از مصرف غذاهای سالم و مفید برای رشد خود محروم بمانند.
پیشنهاد می‌کنیم چنانچه کودک شما در برابر یک ماده غذایی یا بافت خاص مقاومت می‌کند، صبور باشید. به کودکتان حق بدهید که در برابر ناآشنا بودن آن غذای تازه، احساس ناامنی کند. با این حال دست از تلاش برندارید و به ارائه کردن آن غذا به کودک خود ادامه بدهید، تا سرانجام آن را بپذیرد. به یاد داشته باشید که چنانچه با نخستین مخالفت کودک دست از تلاش بردارید، کودک شما هرگز خوردن غذاهای متنوع را یاد نخواهد گرفت.
همچنین در نظر داشته باشید که یادگیری جویدن و قورت دادن بافت‌های مختلف، برای تسلط پیدا کردن بر آن به زمان نیاز دارد. بنابراین به کودکتان فرصت‌های زیادی برای تمرین در یک محیط غذایی امن، دلپذیر و تشویق‌کننده بدهید. این بهترین کاری است که می‌توانید انجام بدهید.
با قرار گرفتن در معرض غذاهای مختلف و با تمرین مداوم، کودک شما مهارت‌ها و اعتماد به نفس مورد نیاز برای خوردن غذاهای بافت‌دار را به دست می‌آورد.
محصولات ماجان، همراه مسیر تغذیه کودکان
ماجان به عنوان برند تخصصی محصولات کودکان، تلاش می‌کند تا نیازهای تغذیه‌ای کودکان ایرانی را به ویژه در سال‌های اولیه رشد که از اهمیت بسیار بالاتری برخوردار است، برآورده کند. محصولات مختلف ماجان را می‌توانید در فازهای مختلف تغذیه کودک خود، در سبد غذایی هر روزه او بگنجانید.
برای مثال می‌توانید از زمان شروع غذای جامد کودک شما پس از پایان 6 ماهگی او، از انواع غذای آماده ماجان که با ویتامین‌ها و مواد معدنی غنی شده است، استفاده کنید. در ادامه که بافت‌های غذایی ارائه شده به کودک متنوع‌تر می‌شود، می‌توانید مصرف ماست و پنیر ماجان را در تغذیه او بگنجانید و یا انواع غلات صبحانه او را همراه با شیر غنی شده ماجان سرو کنید.
همچنین در تمام طول مدت این مسیر، آب ماجان یک گزینه سالم و بدون املاح و نیاز به جوشاندن است که می‌تواند کودک شما را سیراب کرده و او را به ویژه در طول فصل‌های گرم سال، هیدراته نگه دارد تا مانع کم آبی بدن کودک شما شود.
