روی چیست؟
روی یا همان زینک، یک ماده معدنی مهم است که وجود آن برای بسیاری از عملکردهای بدن به ویژه برای یک سیستم ایمنی سالم و کارآمد ضروری است. بدن ما به صورت طبیعی روی را ذخیره نمی‌کند، به همین دلیل رعایت یک رژیم غذایی حاوی روی حیاتی است. خوشبختانه، ما روزانه فقط به مقادیر کمی از این ماده معدنی نیاز داریم تا توانایی طبیعی بدنمان برای مبارزه با پاتوژن‌ها و سلول‌های غیرطبیعی، متابولیسم مواد مغذی و بهینه‌سازی تقسیم سلولی را بهبود ببخشیم؛ امری که به ویژه برای نوزادان و کودکان بسیار مهم است.
کمبود روی به ویژه در زنان باردار و شیرده شایع است، بنابراین دوز توصیه شده روزانه از این ماده معدنی برای مادران باردار و شیرده بیشتر است. شیر مادر مقدار مناسبی روی برای نوزادان فراهم و به رشد و تکامل آن‌ها کمک می‌کند. با این حال، نوزادان 7 تا 12 ماهه نیاز دارند تا این ماده معدنی را از طریق رژیم غذایی دریافت کنند.
مزایا و فواید روی برای کودکان
روی یک ماده معدنی مورد نیاز برای کودکان و بزرگسالان است که در طول زندگی به آن نیاز داریم. مزایا و فواید روی برای کودکان بسیار زیاد است که از آن جمله می‌توان به اختصار به تقویت عملکرد سیستم ایمنی، رشد سالم و تقویت عملکرد شناختی مغز در کودکان اشاره کرد. اما اینها تنها بخشی از فواید روی برای کودکان است پس اجازه بدهید تا نگاهی دقیق‌تر به هر یک از این فواید بیندازیم.
تقویت سیستم ایمنی، مزیت اصلی روی برای کودک
مصرف روی در صورتی که با ویتامین C همراه شود، می‌تواند در تقویت سیستم ایمنی کودکان -به ویژه کودکانی که زودتر از دیگران بیمار می‌شوند- بسیار مفید باشد. دریافت مقدار مناسب روی، برای تقویت سیستم ایمنی ضروری است و می‌تواند خطر ابتلا به عفونت ها و بیماری ها را کاهش دهد.
روی برای حفظ سیستم ایمنی ذاتی و تطبیقی در سطح سلولی مورد نیاز است. همچنین کمبود روی ارتباط درون سلولی که برای ایجاد دفاع هماهنگ سیستم ایمنی در برابر یک پاتوژن ضروری است را مختل می‌کند.
یک مطالعه نشان داده است که مکمل روی، باعث بهبود نتایج درمان ذات‌الریه در کودکان، تثبیت سطح اکسیژن و کاهش سریع تر دمای بدن در مقایسه با مسکن‌ها می‌شود.
کمک به رشد کودکان
یکی از مهمترین فواید روی برای کودکان، کمک به رشد آن‌هاست. به عبارتی مصرف روی در رشد کودکان بسیار مهم است. یک کارآزمایی بالینی نشان داده است که مصرف مکمل روی در نوزادان و کودکان زیر 5 سال، شاخص‌های رشد از جمله قد و وزن را بهبود می‌بخشد.
کمبود روی باعث توقف رشد می‌شود، زیرا روی در متابولیسم پروتئین، سنتز DNA و RNA، انتقال عصبی و بسیاری از عملکردهای دیگر نقش مهمی دارد.
تاثیر بر تقویت عملکرد شناختی مغز
روی، مانند بسیاری از ریزمغذی‌های ضروری، بر رشد مغزی و رشد شناختی کودکان در حال رشد تاثیر‌گذار است. همچنین وجود روی در رشد نورون‌ها (سلول‌های مغز)، تمایز نورونی، رشد فیزیکی بافت مغز (ماده سفید) و نقش‌های متعدد دیگر در رشد سلول‌های عصبی ضروری است.
کمبود روی ممکن است به تغییرات در توجه، فعالیت بدنی، خلق و خوی، رفتار و رشد حرکتی منجر شود؛ به خصوص که مغز در حال رشد کودکان، به سرعت از ریزمغذی‌ها و انرژی‌ها استفاده می‌کند.
حفظ سلامت روده و فواید روی برای کودکان
روی برای تقویت عملکرد سالم روده ضروری است و نقش مهمی در سلامت آن دارد. این ماده معدنی به چندین روش به بهبود عملکرد روده و سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند. روی برای حفظ بافت های روده ای لازم است و به تقویت سیستم ایمنی در دستگاه گوارش کمک می‌کند تا با عفونت‌ها و پاتوژن‌هایی که ممکن است از طریق روده وارد شوند، مبارزه کند. همچنین روی می‌تواند به جذب مواد مغذی در روده کمک کند.
یکی از علائم رایج کمبود روی در کودکان، ممکن است اسهال باشد. تحقیقات نشان داده است که مکمل خوراکی روی می‌تواند درمان موثری برای اسهال باشد.
میزان روی مورد نیاز کودکان چقدر است؟
میزان نیاز بدن به روی در سنین مختلف متفاوت است. مقدار مجاز غذایی توصیه شده برای مصرف روی در سنین مختلف، در جدول زیر فهرست شده است:
| سن | میزان روی مورد نیاز |
| 0 تا 6 ماهگی | 2 میلی‌گرم |
| 7 تا 12 ماهگی | 3 میلی‌گرم |
| 1 تا 3 سالگی | 3 میلی‌گرم |
| 4 تا 8 سالگی | 5 میلی‌گرم |
| 9 تا 13 سالگی | 8 میلی‌گرم |
| 14 تا 18 سالگی | 11 میلی‌گرم (در پسران) 9 میلی‌گرم (در دختران) |
در حالت ایده‌آل، کودکان میزان روی کافی مورد نیاز خود را از منابع غذایی به دست می‌آورند. شیر مادر مقدار روی مورد نیاز بدن نوزاد را تا 6 ماهگی تامین می‌کند و پس از آن کودکان باید روی را از طریق غذای مناسب برای سن خود دریافت کنند. با این حال استفاده از مکمل روی طبق توصیه پزشکان، می‌تواند در جبران کمبود یا در صورت نیاز برای حمایت از سیستم‌های کلیدی بدن مانند روده و سیستم ایمنی مفید باشد.
چنانچه فکر می‌کنید کودک شما به میزان کافی روی (زینک) در رژیم غذایی خود دریافت نمی‌کند و یا نشانه‌های کمبود روی را دارد، به هیچ عنوان سر خود اقدام به دادن مکمل‌های روی به او نکنید. همیشه پیش از شروع هر مکمل، با متخصص تغذیه یا پزشک اطفال کودک خود مشورت کنید تا بهترین غذای کودک برای تامین روی بدن او را با توجه به کودکتان به شما معرفی کرده و یا در نهایت مکمل روی برای او تجویز کند..
علائم کمبود روی در کودکان
والدین و مراقبان کودک باید به هر نوع علائمی در کودکان که ممکن است نشان‌دهنده کمبود ماده اولیه خاصی در بدن او باشد، توجه داشته باشند. اصلی‌ترین علائم کمبود روی در کودکان عبارتند از:
- عملکرد ضعیف سیستم ایمنی
- عفونت‌های تنفسی
- توقف رشد فیزیکی
- کم‌اشتهایی
- اسهال
- عدم هوشیاری و تمرکز
- رشد شناختی کند
کمبود شدید روی در کشورهای توسعه یافته غیرمعمول است، اما کمبود یا ناکافی بودن میزان آن همچنان ممکن است در کودکان مختلف دیده شود. در بیشتر موارد، این کمبودها با تجویز دوره‌ای مصرف مکمل روی از سوی متخصص تغذیه یا پزشک اطفال کودک برطرف می‌شود.
بهترین منابع غذایی دریافت روی برای کودکان
در شرایط ایده‌آل، بهترین منبع دریافت روی در غذای کودکان، همان غذاهایی است که می‌خورند. اما هر کودک ذائقه غذایی متفاوتی دارد و ممکن است غذاهایی را که بهترین منابع دریافت روی محسوب می‌شوند را دوست نداشته باشد و از رژیم غذایی خود دریافت نکند. خصوصا اینکه بسیاری از بهترین منابع غذایی روی، از انواع گوشت و غذاهای دریایی به دست می‌آید. پس بهتر است والدین برای بهره‌مندی فواید روی برای کودکان خود به منابع غذایی متنوع که دارای روی هستند آگاه باشند.
مواد غذایی دارای روی در غذای کودک عبارتند از:
- صدف
- گوشت گاو
- خرچنگ
- لوبیای پخته
- گوشت مرغ و تخم مرغ
- ماست
- بادام هندی
- نخود
جالب است بدانید که:
- تنها یک وعده گوشت قرمز، حاوی 45 درصد از کل میزان روزانه توصیه شده روی است. گوشت قرمز علاوه بر روی، حاوی آهن، ویتامین ب و آمینو اسیدها نیز هست.
- انواع دانه‌ها مثل شاهدانه، کنجد و تخمه کدو تنبل منبع خوبی از روی محسوب می‌شوند. این دانه‌ها همچنین حاوی فیبر، چربی‌های سالم، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که برای یک رژیم غذایی متعادل، ضروری به حساب می‌آیند. فیبر همچنین به عملکرد مطلوب روده کمک می‌کند و منجر به جذب بهتر مواد مغذی می‌شود.
- افزایش مصرف آجیل، با افزایش طول عمر مرتبط است. آجیل حاوی مقدار زیادی چربی سالم، فیبر و مواد معدنی است که از عملکرد سالم مغز حمایت می‌کند. بادام هندی نسبت مس به روی خوبی دارد که به حفظ تعادل این مواد معدنی در بدن کمک می‌کند.
- اگرچه تخم مرغ میزان روی بالایی ندارد، اما همچنان تا 5 درصد از میزان روزانه توصیه شده این ماده معدنی را تامین می‌کند. همچنین روی حاوی ماده معدنی کولین است که اغلب با کمبود آن مواجه هستیم. گوشت مرغ 7 درصد روی مورد نیاز بدن را تامین می‌کند و همچنین حاوی مقدار زیادی از ویتامین‌های گروه ب است که به حفظ خلق و خو، انرژی و سلامت پوست کمک می‌کند.
در شرایطی که کودکتان علاقه‌ای به امتحان کردن هیچ یک از منابع غذایی فوق را ندارد، می‌توانید از غذاها و محصولات غذایی غنی شده با روی استفاده کنید. برند ماجان به عنوان تولیدکننده محصولات غذایی مناسب نوزادان، کودکان و مادران باردار و شیرده با در نظر گرفتن اهمیت وجود زینک یا روی در غذای کودک، شیرهای خود را با روی غنی می‌کند. بنابراین برای تامین روی مورد نیاز بدن کودک یا مادر باردار می‌توانید از دو محصول ماجان یعنی شیرهای غنی شده مناسب کودکان و شیر مناسب مادران باردار و شیرده استفاده کنید. البته اگر کودک شما به هیچ یک از موارد بالا علاقه نشان نداد حتی می‌توانید از غذاهای آماده ماجان استفاده کنید و در نهایت با مشورت پزشک از مکمل‌ها به عنوان جایگزین آسان‌تر برای دریافت روی استفاده کنید.
