چه زمانی مصرف پوره‌ها را برای نوزادم شروع کنم؟
زمان مناسب برای شروع مصرف پوره‌ها در نوزادان، معمولاً از حدود ۶ ماهگی است. در این سن، دستگاه گوارش نوزاد رشد کافی پیدا کرده و می‌تواند به تدریج غذاهای جامد را هضم کند. همچنین ذخایر آهنی که از دوران جنینی و در طول مدت خوردن شیر مادر یا شیر خشک دریافت کرده است، در حال کاهش است و نیاز به دریافت مواد مغذی اضافی مانند آهن و روی از طریق غذاهای کمکی افزایش می‌یابد.
البته برخی نوزادان ممکن است زودتر از این زمان، یعنی از حدود ۴ ماهگی، علائم آمادگی برای خوردن غذاهای جامد را از خود نشان بدهند، اما متخصصان توصیه می‌کنند که پیش از شروع غذاهای کمکی، حتماً آمادگی‌های رشدی لازم را بررسی کرده و با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
برای تشخیص آمادگی نوزاد جهت مصرف پوره‌ها، به علائمی مانند توانایی نشستن بدون حمایت اطرافیان، قدرت کنترل سر و گردن، از بین رفتن رفلاکس طبیعی بیرون راندن غذا با زبان و میزان علاقه نشان دادن او به غذاها توجه کنید.
نوزادانی که هنگام دیدن غذا از خود علاقه نشان می‌دهند، دهان خود را باز می‌کنند یا سعی می‌کنند به غذا دست بزنند، معمولاً آمادگی بیشتری برای شروع مصرف پوره‌ها دارند. از سوی دیگر، اگر نوزاد هنگام قرار دادن غذا در دهان آن را به بیرون هل می‌دهد یا تمایلی به خوردن نشان نمی‌دهد، بهتر است چند هفته دیگر صبر کرده و دوباره امتحان کنید.
قبل از شروع مصرف پوره، حتماً با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید تا از آمادگی نوزاد برای خوردن غذاهای جامد برای نوزاد مطمئن شوید. همچنین برای شروع، از پوره‌های ساده و تک ماده‌ای مانند پوره سیب زمینی، هویج یا برنج شروع کرده و به تدریج مواد غذایی جدید را به رژیم غذایی نوزاد اضافه کنید. رعایت این نکات به نوزاد کمک می‌کند تا با غذاهای جدید آشنا شود و بدن او فرصت کافی برای سازگاری پیدا کردن با آن‌ها را داشته باشد.
بیشتر بخوانید: جدول غذایی نوزاد شش ماهه؛ به کودک خود چه غذاهایی با چه بافت‌هایی را بدهیم؟
طرز تهیه پوره های ساده برای نوزادان
در این بخش، طرز تهیه پوره های ساده را برای نوزادان و کودکان بررسی می‌کنیم. این پوره‌ها با مواد اولیه آسان و در دسترس تهیه می‌شوند و با توجه به خواصی که دارند، برای رشد کودکان مفید هستند.
1. طرز تهیه پوره نخود فرنگی
نخود فرنگی یکی از بهترین گزینه‌های غذایی برای نوزادان است، زیرا در عین کوچک بودن، سرشار از مواد مغذی مهمی مانند ویتامین آ، ویتامین سی، آهن، پروتئین و کلسیم است. ویتامین آ برای تقویت سیستم ایمنی و سلامت چشم‌ها ضروری است، در حالی که ویتامین سی به جذب بهتر آهن کمک می‌کند و باعث افزایش مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها می‌شود. پروتئین موجود در نخود فرنگی نیز برای رشد عضلات و بافت‌های بدن نوزاد بسیار مفید است.
یکی از چالش‌هایی که ممکن است هنگام تهیه پوره نخود فرنگی با آن مواجه شوید، بافت نسبتاً سفت و دانه‌ای آن است. برخی از نوزادان به دلیل وجود پوست نخود فرنگی، تمایلی به خوردن آن نشان نمی‌دهند. برای حل این مشکل، می‌توانید نخود فرنگی پخته شده را پس از پوره کردن، از صافی عبور بدهید تا بافت آن کاملا نرم و یکنواخت شود. همچنین می‌توانید کمی آب یا شیر مادر به آن اضافه کنید تا رقیق‌تر شده و خوردن آن برای نوزاد راحت‌تر باشد.
2. طرز تهیه پوره موز
موز به دلیل ارزش غذایی بالا و هضم آسان، یکی از بهترین و رایج‌ترین غذاهای جامد برای نوزادان، به ویژه در شروع دوره مصرف غذاهای کمکی، محسوب می‌شود. این میوه غنی از پتاسیم است که به عملکرد صحیح عضلات و حفظ تعادل مایعات بدن کمک می‌کند. همچنین سرشار از فیبر بوده که به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و جلوگیری از یبوست منجر می‌شود.
یکی از مزایای دیگر موز، خاصیت طبیعی ضد اسیدی آن است که باعث می‌شود برای معده حساس نوزادان بسیار ملایم باشد. به همین دلیل، در صورت بروز مشکلات گوارشی جزئی، موز می‌تواند انتخابی عالی باشد. با این حال، باید مراقب میزان مصرف آن باشید، زیرا مصرف بیش از حد موز ممکن است باعث یبوست نوزاد شود. برای جلوگیری از این مشکل، می‌توانید پوره موز را با سایر میوه‌های پوره شده مانند گلابی یا آلو مخلوط کنید که خاصیت ملین طبیعی دارند.
برای طرز تهیه پوره های ساده همیشه ساختار یکی است ولی تهیه پوره موز بسیار آسان‌تر از همه است. کافی است یک موز رسیده را با چنگال له کرده، یا با مخلوط‌کن پوره کنید. اگر نوزاد شما تازه شروع به خوردن غذاهای جامد کرده است، می‌توانید مقداری شیر مادر یا شیر خشک به آن اضافه کنید تا بافت نرم‌تر و روان‌تری داشته باشد.
3. طرز تهیه پوره برنج قهوه‌ای (فرنی برنج قهوه‌ای)
فرنی برنج یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین غذاهای کمکی برای نوزادان است که به دلیل هضم آسان و احتمال حساسیت‌زایی کم، انتخاب مناسبی برای شروع غذاهای جامد محسوب می‌شود. برنج قهوه‌ای نسبت به برنج سفید ارزش غذایی بالاتری دارد، زیرا دارای فیبر و مواد مغذی بیشتری مانند منیزیم و ویتامین ب است که به رشد مغز و سیستم عصبی نوزاد کمک می‌کند.
یکی از ویژگی‌های مهم فرنی برنج، امکان تنظیم میزان غلظت آن است. در ابتدای تغذیه با غذاهای جامد، بهتر است آن را رقیق‌تر تهیه کنید تا نوزاد راحت‌تر بتواند آن را قورت بدهد. به مرور زمان و با افزایش مهارت‌های جویدن و بلعیدن نوزاد، می‌توانید غلظت فرنی را بیشتر کنید. این روش را می‌توان برای تهیه فرنی از سایر غلات مانند بلغور جو دوسر نیز به کار برد.
در طرز تهیه فرنی برنج قهوه‌ای به عنوان یکی از پوره های ساده می‌توانید برنج را آسیاب کنید و سپس آن را با آب یا شیر مادر بپزید تا قوامی نرم و لطیف پیدا کند. اضافه کردن کمی دارچین یا وانیل طبیعی (بدون شکر) هم می‌تواند طعم آن را جذاب‌تر کند.
البته اگر زمان کافی برای تهیه پوره یا همان فرنی برنج را ندارید و در عین حال می‌خواهید فرنی سالمی برای نوزاد و کودک خود تهیه کنید، می‌توانید از فرنی آماده ماجان با خیال راحت استفاده کنید.
4. طرز تهیه پوره هویج
هویج یکی از بهترین انتخاب‌ها برای شروع غذاهای جامد است، زیرا علاوه بر طعم طبیعی شیرین، دارای بافت نرم و لطیف است که آن را به یک گزینه عالی برای نوزادان تبدیل می‌کند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که هویج به راحتی برای نوزادانی که در حال آشنایی با غذاهای جامد هستند، مناسب باشد.
بتاکاروتن موجود در هویج، یکی از آنتی اکسیدان‌های قوی است که به حفظ سلامت بینایی نوزاد کمک می‌کند و برای تقویت سیستم ایمنی بدن او بسیار مؤثر است. همچنین هویج منبع خوبی از ویتامین آ است که برای رشد و تکامل سلول‌ها، پوست و مخاط‌ها ضروری است.
برای تهیه پوره هویج، می‌توانید هویج‌ها را پس از شستن و پوست کندن بخارپز کرده و سپس آن‌ها را به خوبی پوره کنید. اگر لازم بود، می‌توانید کمی آب یا شیر مادر یا شیر خشک به پوره اضافه کنید تا بافتی نرم‌تر و قابل خوردن‌تر برای نوزاد به دست آید. این پوره ساده و مغذی را می‌توان به عنوان اولین غذای کمکی نوزاد شروع کرد و به تدریج انواع دیگر سبزیجات و میوه‌ها را به برنامه غذایی او اضافه کرد.
بیشتر بخوانید: چگونه سبزیجات را در رژیم غذایی کودک خود بگنجانید؟
5. طرز تهیه پوره کدو حلوایی
کدو حلوایی یکی از گزینه‌های فوق‌العاده برای تغذیه نوزادان است که با خواص بی‌نظیر خود می‌تواند در رژیم غذایی نوزاد نقش مهمی ایفا کند. این میوه مغذی و شیرین، سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی است که برای رشد و سلامت نوزاد ضروری هستند. ویتامین آ موجود در کدو حلوایی برای رشد سلول‌ها و حفظ سلامت پوست و چشم‌ها بسیار مهم است. این ویتامین به تقویت سیستم ایمنی نوزاد کمک کرده و بدن را در برابر عفونت‌ها مقاوم‌تر می‌کند. همچنین ویتامین آ نقش کلیدی در حفظ سلامت بینایی نوزاد دارد؛ به ویژه در سال‌های اولیه زندگی که دستگاه بینایی در حال تکامل است.
ویتامین سی موجود در کدو حلوایی به جذب بهتر آهن کمک می‌کند و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. این ویتامین، آنتی‌اکسیدان قوی است و از بدن در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. از طرف دیگر، کدو حلوایی حاوی فیبر زیادی است که به بهبود عملکرد دستگاه گوارش نوزاد کمک کرده و از یبوست جلوگیری می‌کند. این فیبر همچنین به بهبود هضم و جذب مواد مغذی در بدن نوزاد کمک می‌کند.
برای تهیه پوره کدو حلوایی، ابتدا کدو حلوایی را خوب شسته و پوست آن را بگیرید. سپس آن را به قطعات کوچک‌تر تقسیم کرده و در یک قابلمه بخارپز قرار بدهید. بخارپز کردن کدو حلوایی، به حفظ بیشترین میزان ویتامین‌ها و مواد مغذی کمک می‌کند. پس از بخارپز شدن، کدو حلوایی را از بخار بیرون آورده و با استفاده از یک چنگال، گوشت‌کوب یا مخلوط‌کن، آن را به طور کامل پوره کنید. در صورتی که پوره خیلی سفت شد، می‌توانید مقداری آب یا شیر مادر اضافه کنید تا به قوام مطلوب برسد.
6. طرز تهیه پوره گلابی
در ادامه آموزش طرز تهیه پوره های ساده به سراغ گلابی که یک میوه مغذی است می‌رویم. گلابی یکی از میوه‌های شیرین است که معمولاً برای نوزادانی که شروع به مصرف غذاهای جامد کرده‌اند، مناسب است. این میوه با خواص فوق‌العاده خود می‌تواند به تقویت سلامت دستگاه گوارش و سیستم ایمنی نوزاد کمک کند. گلابی سرشار از فیبر، ویتامین سی و مواد معدنی ضروری است که برای رشد نوزادان بسیار مفید هستند. همچنین گلابی میوه‌ای آبدار است و می‌تواند به تأمین آب مورد نیاز بدن نوزاد کمک کند.
برای تهیه پوره گلابی، ابتدا گلابی را شسته و پوست آن را بگیرید. سپس هسته‌های گلابی را جدا کرده و آن را به قطعات کوچک‌تر تقسیم کنید. قطعات گلابی را در یک قابلمه بخارپز قرار داده و بخارپز کنید. پس از آن، گلابی را در مخلوط‌کن یا با چنگال پوره کنید. برای نرم‌تر شدن پوره، می‌توانید کمی آب یا شیر مادر به آن اضافه کنید. بهتر است برای تهیه انواع پوره‌ها از شیر مناسب کودک و البته آب آشامیدنی مناسب کودکان استفاده کنید.
این پوره به دلیل طعم شیرین و ملایم خود، برای نوزادانی که به تازگی شروع به خوردن غذاهای جامد کرده‌اند، یک گزینه عالی است. گلابی نه تنها به گوارش نوزاد کمک می‌کند، بلکه با خاصیت آبرسانی خود، برای حفظ رطوبت بدن نوزاد نیز مفید است.
نکته مهمی که بعد از تهیه انواع پوره و غذای کمکی برای کودکتان باید در نظر بگیرید نحوه نگهداری غذای خانگی کودک است. البته علاوه بر این خوب است اگر والد شاغل هستید یا می‌خواهید طرز تهیه غذاهای ساده برای کودک خود را هم بدانید به مجله ماجان مراجعه کنید.
https://www.healthline.com/health/childrens-health/homemade-baby-food-recipes
https://huckleberrycare.com/blog/purees-a-complete-guide-to-first-foods
