مواد مغذی ضروری برای نوزادان
طبق تحقیقات پژوهشی در وضعیت ریزمغذی های ایران – پورا (مجموعه کتاب‌هایی در خصوص تغذیه کودک)، کودکان ایرانی به نسبت کودکان جهان از کمبود ویتامین‌های آ، آهن، د و روی رنج می‌برند. بنابراین کسب مواد مغذی ضروری برای نوزادان و کودکان یک دغدغه مهم برای والدین و پزشکان اطفال ایرانی است.
برخی از مواد مغذی ضروری برای کودک شما شامل پروتئین، چربی‌های سالم، آهن، ویتامین‌های آ، د، آهن، روی و ب 12 است و به طور کلی می‌توان گفت تا زمانی که کودک شما این مواد مغذی مهم را دریافت می‌کند، فرقی ندارد غذای خانگی به او بدهید یا غذای آماده.
شیر مادر ترکیبی بهینه از تمام مواد مغذی و آنتی‌بادی‌های مورد نیاز برای رشد نوزاد را فراهم می‌کند. از این رو سازمان بهداشت جهانی (WHO) تغذیه انحصاری با شیر مادر را در شش ماه اول زندگی نوزاد توصیه می‌کند. همچنین در صورتی که امکان تغذیه کودک با شیر مادر وجود نداشته باشد، نوزاد باید فقط با شیر خشک تغذیه شود. پس از شش ماهگی هم باید به تدریج غذاهای کمکی به رژیم غذایی کودک اضافه شود، چون در این مرحله شیر مادر یا شیر خشک به تنهایی پاسخگوی نیازهای تغذیه‌ای و سلامت کودک نیست. از این رو پوره‌ها و فرنی‌ها جایگزین تدریجی و مناسبی برای تغذیه کودک در این مرحله هستند.
اما وقتی کودک شما حداقل به شش ماهگی رسیده و آماده خوردن غذای جامد است، ممکن است سوال شما این باشد که آیا باید غذای کودک خود را به صورت خانگی درست کنید، یا آن را آماده از فروشگاه بخرید. در ادامه، می‌کوشیم تا بهترین پاسخ را برای این سوال به شما بدهیم.
بیشتر بخوانید: همه چیز در مورد شروع غذای کمکی کودک
نتایج تحقیقات در خصوص غذای خانگی کودک چه می‌گویند؟
طبق تحقیقات انجام شده در دانشگاه وارویک و دانشگاه آبردین که بر مبنای مقایسه 278 غذای آماده برای کودکان 5 سال یا کمتر در مقابل 409 غذای خانگی انجام و منتشر شده است، درست است که غذاهای خانگی ممکن است ارزان‌تر باشند، اما در عین حال دارای چربی بیشتری هستند. به طور میانگین، غذاهای خانگی حاوی 51 درصد انرژی بیشتر از غذاهای آماده موجود در فروشگاه‌ها و 50 درصد انرژی بیشتر از مقدار نیاز توصیه شده بودند.
نویسندگان این مطالعه همچنین در مقایسه خود نوشته‌اند: «غذاهای خانگی در مقایسه با غذاهای خانگی که 7 تا 200 درصد مواد مغذی بیشتری را ارائه می‌کنند، حاوی کربوهیدرات، نمک، پروتئین، چربی کل و چربی اشباع شده بالاتری هستند». بنابراین غذاهای آماده از این منظر گزینه بهتری برای تغذیه سالم کودک به شمار می‌روند.
بیشتر بخوانید: 6 دستور غذای خانگی ساده برای کودک
برای مقایسه غذای خانگی و غذای آماده کودک به چه مواردی توجه کنیم؟
هم غذای خانگی و هم غذاهای آماده کودک، مزایا و معایبی دارند و بنابراین در مجموع، عوامل مختلفی وجود دارد که می‌تواند در تصمیم‌گیری به شما برای انتخاب بهترین گزینه کمک کند.
برخی از این عوامل عبارتند از:
هزینه: خرید غذای کودک به صورت آماده می‌تواند گران‌تر از طبخ غذای تازه در خانه باشد.
نگهدارنده‌ها: وقتی والدین غذا را در خانه تهیه می‌کنند، می‌توانند کنترل کاملی بر مواد مورد استفاده داشته باشند و به عبارتی تهیه غذا در منزل برای کودک این امکان را به والدین می‌دهد که از مواد نگهدارنده، طعم‌دهنده‌های مصنوعی و سایر افزودنی‌هایی که معمولا در غذاهای تجاری کودک یافت می‌شوند، اجتناب کنند. بنابراین دانستن اینکه دقیقا چه چیزی وارد غذای کودک می‌شود، می‌تواند آرامش خاطر را در مورد کیفیت غذا و ایمنی غذا برای والدین فراهم کند. با این حال، چنانچه والدین طیف مواد مغذی مورد نیاز مختلف را در غذای کودک خود رعایت نکنند، ممکن است باعث شوند که کودکشان تمام مواد معدنی و ویتامین‌های مورد نیاز را از غذاهای خانگی دریافت نکند.
هرچند باید به این نکته هم اشاره شود که این روزها غذاهای آماده کودک که با استانداردهای روز تولید می‌شوند، مثل محصولات غذایی مناسب کودک ماجان، فاقد هر گونه نگهدارنده هستند.
بسته‌بندی: غذاهای آماده موجود در بازار، به صورت یک بار مصرف بسته‌بندی می‌شوند و معمولا قابلیت بازیافت ندارند، بنابراین با محیط زیست سازگار نیستند. این در صورتی است که ظروف موجود در خانه را می‌توانید بارها و بارها استفاده کنید.در این بین ذکر این نکته خالی از لطف نیست که برند ماجان به عنوان تولیدکننده پیشرو در غذاهای آماده کودک، از بسته‌بندی‌های قابل بازیافت تتراپک استفاده می‌کند. در نتیجه، استفاده از این برند، نگرانی زیست‌محیطی کمتری را به همراه دارد.
آلاینده‌ها: برخی گزارش‌ها ادعا کرده‌اند که غذاهای آماده کودک چنانچه از برندهای معتبر و شناخته شده تهیه نشوند، ممکن است حاوی مقادیر کمی فلزات سنگین باشند. پس به شما توصیه می‌کنیم غذاهای آماده ماجان را که با استانداردهای به روز مناسب غذای کودک تهیه شده و فاقد هرگونه آلودگی میکروبی هستند را برای کودکتان استفاده کنید.
به این دلایل، بسیاری از والدین ترجیح می‌دهند تا غذای خانگی را برای تغذیه کودک خود انتخاب کنند. غذای خانگی ممکن است سالم‌تر و ارزان‌تر باشد، اما دارای معایبی نیز هستند که عبارتند از:
زمان: خرد کردن، بخارپز کردن و مخلوط کردن غذاها می‌تواند به معنای صرف زمان اضافی در آشپزخانه باشد. این عامل به ویژه برای والدینی که هر دو سر کار می‌روند و زمان کمی دارند، دردسرساز است و باعث می‌شود تا هنگامی که در خانه هستند، زمان کمتری برای وقت گذراندن با کودک خود داشته باشند.
ذخیره‌سازی: غذای خانگی، به راحتی غذاهای آماده نگهداری نمی‌شود. لازم است تا حتما غذای پخته شده کودک خود را در مدت دو ساعت پس از پخت در یخچال یا فریزر نگهداری کنید تا از رشد باکتری‌ها در آن‌ها جلوگیری شود. در عین حال شیوه نگهداری غذا در فریزر، دشواری‌هایی از جمله انتخاب ظرف مناسب، چگونگی نگهداری غذا در شرایط استریل و … را هم به همراه دارد.
بافت: غذایی که به اندازه کافی له نشده باشد، می‌تواند خطر خفگی را برای کودک در پی داشته باشد.
کیفیت و ارزش تغذیه‌ای: وقتی غذای کودک خود را در خانه تهیه می‌کنید، ممکن است در محاسبه ارزش غذایی واقعی آن دچار اشتباه شوید. این اتفاق به این دلیل است که غذاهای خانگی برخلاف غذاهای آماده، امکان سنجش در محیط آزمایشگاهی را ندارند. در مقابل، غذاهای آماده کودک به طور منظم در آزمایشگاه‌ها مورد سنجش قرار می‌گیرند تا مشخص شود که از ارزش غذایی کافی برای کودک شما برخوردار است یا نه.
بیشتر بخوانید: 7 روش ساده و نکات نگهداری غذای کودک + در یخچال و فریزر
مزایای غذای خانگی کودک
آیا باید به فکر تهیه غذای کودک خود به صورت خانگی باشید؟ مزیت درست کردن غذای خانگی این است که می‌دانید کودک شما دقیقاً چه چیزی می‌خورد.
در اینجا نکاتی وجود دارد که باید هنگام تهیه غذای کودک خود به آن‌ها توجه کنید:
- برای تهیه و نگهداری غذاهای خانگی کودک، همیشه قوانین ایمنی مواد غذایی را رعایت کنید.
- محصولات تازه را به طور کامل بشویید و ضدعفونی کنید.
- تا حد امکان از میوه‌ها و سبزیجات تازه استفاده کنید. برای حفظ مواد مغذی موجود در میوه‌ها و سبزیجات، غذای خود را در مدت کوتاهی پس از خرید، آماده کنید.
- پوست، هسته و دانه‌ها را از هر محصولی که به کودک خود می‌دهید، جدا کنید.
- تمام چربی‌های قابل مشاهده و پوست‌ها را از گوشت جدا کنید.
- برای نوزادان کوچک‌تر، گوشت را در مخلوط‌کن یا غذاساز ریخته و با اضافه کردن مقدار کمی آب یا شیر مادر یا شیر خشک، به غلظت دلخواه پوره کنید. برای نوزادان بزرگتر، گوشت و مرغ را به قطعات بسیار کوچک خرد کنید.
- از مصرف کنسرو میوه‌ها و سبزیجات حاوی نمک یا شکر خودداری کنید.
- غذا را ساده سرو کنید. به غذای کودک خود چاشنی و ادویه اضافه نکنید.
- غذاهای جدید را یکی‌یکی به فرزند خود معرفی کنید تا مطمئن شوید که هیچ آلرژی غذایی مرتبط با یک غذای خاص وجود ندارد. همچنین تا قبل از یک سالگی کودک، از افزودن مواد غذایی آلرژی‌زا به غذای او خودداری کنید. مصرف برخی لبنیات و حتی گاهی تخم مرغ در سنین پایین می‌تواند باعث ایجاد آلرژی‌های غذایی در کودک شود.
- غذاهای خانگی که در یخچال نگهداری می‌شوند، باید ظرف 48 ساعت پس از آماده شدن مصرف شوند. برای آشنایی بیشتر با نحوه نگهداری غذای کودک توصیه می‌کنیم مطلب روش نگهداری غذای کودک در یخچال و فریزر را مطالعه کنید.
- اگر غذای کودک خود را در حجم زیاد تهیه می‌کنید، آن را در ظروف دردار مناسب فریز کنید و روی همه ظروف را برچسب بزنید و تاریخ بگذارید.
مزایای غذاهای آماده کودک موجود در فروشگاه‌ها چیست؟
تا اینجای مطلب، شاید به این نتیجه رسیده باشید که پختن غذای کودک در خانه، گزینه بهتری در مقایسه با غذاهای آماده است. با این حال اجازه بدهید تا برای تصمیم‌گیری بهتر و شفاف‌تر، مزایای غذاهای آماده کودک را هم بررسی کنیم.
این مزایای استفاده از غذاهای آماده کودک عبارتند از:
راحتی: بخارپز کردن یا پختن میوه‌ها، سبزیجات و گوشت‌ها ممکن است زمان ببرد. به همین دلیل است که برای بسیاری از والدین پرمشغله، غذای کودک آماده به معنای صرفه‌جویی در زمان و گذراندن وقت بیشتر با کودکشان است. به عبارتی با توجه به این که تغذیه سالم کودک، حتی در مسافرت‌ها و روزهای پر مشغله، اهمیت زیادی دارد. غذای آماده، راهکاری آسان و سریع برای تامین انرژی و مواد مغذی مورد نیاز کودک است و در واقع والدین با انتخاب غذای آماده کودک می‌توانند از سلامت و رشد مناسب فرزند خود اطمینان حاصل کنند.
ماندگاری بیشتر: بسته‌بندی‌های باز نشده غذای آماده کودک می‌توانند تا 6 ماه ماندگاری داشته باشند. بنابراین اگر از غذای آماده استفاده کنید همیشه و هر زمان می‌توانید بدون نگرانی از خراب شدن غذا به کودکتان تغذیه سالم بدهید.
بدون نیاز به هزینه‌های جانبی: تهیه غذای کودک در خانه، نیاز به ابزار و وسایل کمکی همچون مخلوط‌کن یا گوشت‌کوب برقی دارد. با این حال، غذای آماده کودک همان‌طور که از اسم آن می‌آید، کاملا آماده است و نیاز به خرید هیچ ابزار اضافه‌ای ندارد.
بررسی کیفی راحت‌تر غذا از نظر ارزش تغذیه‌ای: با توجه به این که غذاهای آماده کودک معمولا غنی شده هستند و با استانداردهای لازم برای حفظ ارزش غذایی تهیه می‌شوند، والدین با مصرف این غذاها خیالشان راحت است که غذایی مغذی به کودک خود می‌دهند.
غذای آماده کودک ماجان، یک غذای مطمئن برای کودک
وقتی صحبت از خرید غذای آماده برای کودک به میان می‌آید، انواع غذای آماده کودک ماجان به عنوان گزینه‌ای سالم و مطمئن معرفی می‌شود. غذای کودک ماجان با انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی غنی شده‌اند و در 5 طعم فرنی برنج، حریره بادام، چند غله با خرما، گندم و گندم عسل به بازار عرضه شده است.
این غذاها مناسب با نیاز روزانه کودکان ایرانی غنی شده و مواد اولیه آن از بالاترین کیفیت برخوردار است. انواع غذاهای آماده ماجان -به جز طعم گندم و عسل- را می‌توانید به کودکان بالاتر از شش ماه بدهید. غذای کودک ماجان به صورت آماده به مصرف بوده و نیازی به آماده‌سازی ندارد. همچنین با توجه به بسته‌بندی شش لایه تتراپک، این غذاها بدون نیاز به مواد نگهدارنده تا شش ماه بیرون از یخچال قابل نگهداری بوده و بسته‌بندی آن قابل بازیافت بوده و در مقایسه با بسته‌بندی‌های پلاستیکی آسیب کمتری به طبیعت می‌رساند.
