راهنمای مرحله به مرحله شروع غذای کمکی کودک

بهترین زمان شروع غذای کمکی کودک چند ماهگی است؟

آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه می‌کند که نوزاد شما تا 6 ماهگی تنها از شیر مادر یا شیر خشک به عنوان منبع اصلی تغذیه استفاده کند. پس از 6 ماهگی، شیر باز هم اصلی‌ترین غذای کودک است و استفاده از غذاهای کمکی برای عادت دادن کودکان به جویدن و بلعیدن غذا است. معمولا تا 9 ماهگی، نوزاد هر 4 ساعت یک بار شیر می‌خورد و از 9 تا 12 ماهگی، فاصله زمانی هر نوبت شیردهی به 6 ساعت یک بار می‌رسد. در این بازه زمانی که کودک شما کم‌کم به غذاهای جامد علاقه‌مند و از دیدنشان هیجان‌زده می‌شود، می‌توانید او را با 3 وعده غذایی آشنا کنید. هرگز او را مجبور به خوردن غذاهای جامد نکنید و اگر میل به خوردن شیر دارد، کمی بعد از خوردن غذای کمکی به او شیر دهید. فراموش نکنید که قبل از وعده‌های غذایی کودک را با خوردن شیر سیر نکنید. برای شروع غذای جامد خیلی صبر نکنید زیرا بدن فرزند شما به انرژی و مواد مغذی با مقدار کافی نیاز دارد تا بتواند رشد کند. انتظار طولانی مدت ممکن است باعث شود کودک شما افزایش وزن نداشته باشد و دچار لاغری و ضعف شود.

بسیار مهم است که درک کنید غذای کمکی فقط روشی برای سیر کردن کودک نیست. در واقع با کمک وعده‌های غذایی به کودک این حس را منتقل می‌کنید که او بخشی از خانواده شما است. خیلی طبیعی است که عادت دادن کودک به خوردن غذاهای جامد اصلا آسان نباشد، بنابراین اصلا استرس نگیرید. در این مرحله کودک در حال تجربه طعم‌های جدید است و یاد می‌گیرد که چه چیزی را دوست دارد. حتی شما والدین متوجه خواهید شد که او چه طعم‌هایی را بیشتر دوست دارد. پس صبور باشید و با عشق و علاقه به او غذا خوردن را آموزش دهید.

اولین غذای کمکی کودک را چگونه و از منابعی تامین کنیم؟

زمانی که تصمیم گرفتید اولین غذای کمکی فرزند خود را شروع کنید، مطمئن شوید که غذای او کاملا له یا پوره شده باشد. بهترین گزینه‌ها برای اولین غذای جامد، میوه‌ها و سبزیجات هستند که با تنوع خود کودک را با طعم‌های گوناگون آشنا می‌کنند. برای شروع غذاهایی مانند هویج، موز، کدو تنبل و سیب‌زمینی شیرین را به صورت پوره‌شده امتحان کنید.

غذای کمکی کودک در 6 ماهگی، غلات تک‌دانه‌ای

آهن موجود در بدن نوزاد در ماه‌های اولیه به اندازه کافی نیست و برای جبران کمبود آن باید از قطره آهن و غذاهای کمکی مفید استفاده کرد. غلات‌ تک‌دانه‌ای غنی‌شده با آهن، غذای اولیه باارزشی برای کودکان هستند. برای شروع روزانه 2 مرتبه یک قاشق غلات تک‌دانه‌ای مانند غلات برنج را با 4 تا 5 قاشق شیر (شیر مادر یا شیر خشک) ترکیب کنید. دقت کنید که غذای کمکی حتما نرم و پوره شده باشد.

در روزهای اولی که غذای کمکی را شروع می‌کنید، خیلی طبیعی است که فرزند شما بیشتر غذا را تف کند و تنها مقدار بسیار کمی را قورت دهد. اگر در هنگام خوردن غذا، کودک سر خود را تکان داد، او را به خوردن غذا مجبور نکنید. این روند ناامید‌کننده است اما باید آن را با صبر طی کنید. اگر کودکتان غذایی را دوست نداشت، چند روز صبر کنید و دوباره امتحان کنید. زمانی که کودک به بلعیدن غذای جامد عادت کرد، از درصد شیر کم کرده و مقدار غلات را افزایش دهید.

غذاهای کودک ماجان

غذای کودک غنی‌شده ماجان با انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی در 5 طعم فرنی برنج، حریره بادام، چند غله با خرما، گندم و گندم عسل (ممنوع برای کودکان زیر 1 سال) تولید می‌شود.. غذای کودک ماجان به صورت آماده به مصرف می‌باشد و نیازی به آماده‌سازی ندارد. غذای کودک ماجان مناسب با نیاز روزانه کودکان ایرانی غنی شده و حاوی انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی از برند DSM سوییس است. مواد اولیه محصولات غذای کودک ماجان از بالاترین کیفیت برخوردار است.

۷ تا ۸ ماهگی کودک، شروع غذای ترکیبی

پس از اینکه کودک شما به غذاهای جامد تک‌ماده‌ای عادت کرد، در این بازه زمانی می‌توانید غذاهایی حجیم‌تر و با ترکیب چند ماده غذایی مختلف را امتحان کنید. برای مثال شما می‌توانید ترکیب هویج پخته‌شده و مرغ پوره‌شده را امتحان کنید. مهم این است که کودک خود را با طیف وسیعی از طعم‌های مختلف آشنا کنید. اگر متوجه شدید که کودک تمایلی به خوردن غذای حجیم‌تر ندارد، با یک پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.

در این مرحله غذاها حتما نرم و له‌شده باشند و از غذاهایی سفت مانند هویج خام و سیب استفاده نکنید. در واقع غذا به قدری نرم باشد که که با فشار انگشت له شود. در این سن کودکان دوست دارند غذای خود را مشت کرده و با آن بازی کنند، بنابراین بهتر از غذاهای پوره و نرم استفاده شود.

شناخت غذاهای حساسیت‌زا می‌تواند خطر ابتلا به آلرژی در کودک را کاهش دهد. این غذاها شامل بادام زمینی، تخم‌مرغ و لبنیات هستند اما باید بدانید که غذاهای حساسیت‌زا به این موارد محدود نمی‌شوند. اگر کودکتان گاهی واکنش‌های پوستی یا گوارشی عجیب نشان می‌دهد، با پزشکش مشورت کنید. شاید پزشک او تشخیص دهد که برای تشخیص آلرژی‌ غذایی به انجام آزمایش نیاز باشد.

۹ تا ۱۲ ماهگی، شروع غذای کمکی کودک با فینگرفود

در این بازه سنی کودک می‌تواند قطعات و تکه‌های غذا را بجود. پس بنابراین علاوه بر پوره‌های ساده، از ترکیبات مختلفی مانند ماست، موز و سیب‌زمینی استفاده کنید. به دلیل اینکه کودک در این سن نیاز به آهن بیشتری دارد، از گوشت‌های پوره شده مانند گوشت گاو، مرغ و بوقلمون استفاده کنید. شما می‌توانید غذا را به شکل فینگرفود و با ترکیبی از غذاهایی مانند گوشت و سبزیجات تهیه کنید.

تا 1 سالگی، باید از مصرف چه مواد غذایی پرهیز کرد؟

در رژیم غذایی کودک، پرهیز از برخی از مواد غذایی بسیار اهمیت دارد. مصرف بعضی از غذاها به صورت عمومی برای همه نوزادان ممنوع است. اما با توجه به حساسیت‌های غذایی هر کودک و با مشورت پزشک، لیست غذاهای ممنوعه می‌تواند طولانی‌تر شود. به صورت معمول مصرف غذاهای زیر به کودکان زیر 1 سال توصیه نمی‌شود:

1. عسل: مصرف عسل در سال او زندگی، خطر ابتلا به بوتولیسم و سایر بیماری‌‎ها را تقویت می‌کند.
2. غذاهای حساسیت‌زا: استفاده از میوه‌ها، دانه‌ها و سبزیجات حساسیت‌زا مانند توت‌فرنگی، بادام‌زمینی و گوجه‌فرنگی برای کودک ممنوع است.
3. کافئین: مصرف منابع غذایی مانند شکلات، موجب بی‌قراری کودک می‌شود.
4. غذاها با احتمال خطر خفگی: در طول سال اول زندگی کودک، احتمال خفگی بالا است و باید از مصرف مواد غذایی مانند آجیل، کشمش، آب‌نبات، سبزیجات خام و… پرهیز کرد.

آداب تغذیه کودک در ۱ تا ۲ سالگی

در این بازه زمانی انتخاب غذاهای مناسب و ایجاد تنوع غذایی، تضمین‌کننده رشد و سلامت کودک شما است. مطمئن شوید که فرزند شما در رژیم غذایی روزانه خود مقدار مناسبی از انواع گروه‌های غذایی مانند گوشت (گوشت قرمز، گوشت مرغ و ماهی)، حبوبات (نخود، عدس) تخم‌مرغ، سبزیجات و میوه‌ها را دریافت می‌کند. برای افزایش انرژی غذاها می‌توانید کمی چربی یا روغن به غذاها اضافه کنید. کودک شما به صورت روزانه می‌تواند در مقدار 1 فنجان، 3 تا 4 مرتبه وعده‌ غذایی مصرف کند.

برای نظم دادن به تغذیه کودکتان، باید ریزه‌کاری‌هایی را رعایت کنید. هنگام غذا دادن، ماده غذایی را حتما در یک ظرف قرار دهید. به فرزند خود برای غذا خوردن به مقداری کافی وقت دهید. او در ابتدا کند خواهد بود، اما او را تشویق کنید تا غذای خود را تمام کند. در مقابل کودک بنشینید و با او ارتباط چشمی برقرار کنید. در هنگام غذا خوردن با او تعامل داشته باشید، لبخند بزنید و صحبت کنید. با رعایت این نکات غذا خوردن برای شما و کودک به زمانی لذت‌بخش تبدیل می‌شود.

مصرف شیر ماجان برای کودکان بالای 12 ماه

پیدا کردن جایگزینی مناسب برای شیر مادر ضامن سلامتی کودک شما در دوران بزرگسالی است. شما می‌توانید بعد از 12 ماهگی کودک خود، شیر ماجان را به عنوان جایگزینی برای شیر مادر در رژیم غذایی او قرار دهید. مشخصات شیر ماجان به صورت زیر است:

1. در دو نوع فراپاستوریزه (ESL) و فرادما (بسته‌بندی تتراپک) تولید می‌شود.
2. با انواع ویتامین‌های مورد نیاز کودکان مانند ویتامین A، ویتامین D،  گروه ویتامین‌های B و مواد معدنی مثل آهن، روی، منیزیم و … غنی شده است.
3. از شیر گرید A+ تهیه می‌شود و  فاقد هرگونه آفلاتوکسین، آنتی‌بیوتیک، فلزات سنگین و عوامل میکروبی است.
4. از دامپروری‌های خاص با استاندارد‌های ویژه تهیه می‌شود.
5. در محیطی استریل بسته‎‌بندی می‌شود.

استفاده از ماست ماجان از پایان 1 سالگی کودک

ماست حاوی خواص مفیدی است که برای حفظ تعادل و سلامت بدن کودکان ضرروی است. ماست ماجان حاوی باکتری‌های پروبیوتیک است که با ایجاد تعادل میان باکتری‌های خوب و بد، به عملکرد صحیح دستگاه گوارش کودک شما کمک می‌کند.

مصرف پنیر ماجان برای کودکان 1 ساله

پنیر ماجان اولین و تنها پنیر مخصوص کودکان در ایران است. این پنیر بافتی نرم و طعمی مناسب ذائقه کودکان دارد. پنیر ماجان به واسطه فرمولاسیون خاصش طعمی جذاب برای کودکان دارد. اگر سابقه خانوادگی در زمینه حساسیت به لبنیات دارید یا بعد از خوردن پنیر دچار آلرژی‌هایی مانند اگزما یا آسم می‌شوید؛ قبل از اینکه به کودک خود پنیر دهید، با پزشک متخصص کودکان حتما مشورت کنید.

خوراکی‌های ممنوعه برای کودکان 1 تا 2 ساله

مواد غذایی ناسالم دارای مقادیر زیادی قند، نمک، چربی و مواد شیمیایی هستند و فضای معده کودک را پر می‌کنند. بنابراین از مصرف غذاهای فست‌فودی، نوشابه، چیپس، پفک، کلوچه اکیدا خودداری کنید. سعی کنید در این سن کودکتان را با چربی‌های مفید تغذیه کنید. این چربی‌ها به تکامل بهتر مغز و سیستم عصبی او کمک می‌کنند.

تغذیه کودک در 2 تا 3 سالگی

در این سن کودک شما می‌تواند از تمامی غذاهای سالمی که برای وعده‌های غذایی خانوادگی خود تهیه می‌کنید، تغذیه کند. سبد غذایی کودک 2 تا 3 ساله باید شامل طعم‌ها و بافت‌های مختلفی مانند غلات، میوه‌ها، سبزیجات و منابع پروتئینی باشد. حتما سعی کنید از غذاهایی مانند قزل‌آلا، آووکادو و کره بادام‌زمینی که حاوی چربی سالم هستند در وعده‌های غذایی کودک خود استفاده کنید.

مصرف انواع مایعات در 2 تا 3 سالگی کودک

فرزند شما تا 2 سالگی می‌تواند از شیر مادر تغذیه کند. اما برخی از متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند که کودک از 12 تا 18 ماهگی از شیرهای غنی‌شده مخصوص کودک به جای شیر مادر تغذیه کند. اگر کودک خود را از شیر گرفته‌اید، روزانه 2 لیوان شیر گاو پاستوریزه و غنی‌شده را به تنهایی یا همراه با میان‌وعده‌ها به او دهید. دقت کنید که رشد فیزیکی و ذهنی کودک شما، زنجیروار به مقدار و کیفیت غذایی که می‌خورد وابسته است. از مصرف انواع آب‌میوه‌های کارخانه‌ای و نوشابه برای فرزند خود پرهیز کنید. سعی کنید از حتما از آب‌میوه‌های 100 درصد طبیعی که حاوی قند کمی هستند استفاده کنید.

جمع‌بندی

در این مقاله با راهنمای مرحله به مرحله شروع غذای کمکی کودک آشنا شدید. شروع غذای کمکی کودک یکی از مسائلی است که باید به آن در زمان درست توجه شود. بازه سنی شش ماهگی کودک بهترین زمان برای شروع غذای کمکی جامد است. غذای اولیه کودک باید به حالت له یا پوره باشد و در ماه‌های بعدی به صورت فینگرفودهای ترکیبی تهیه شوند.