بد غذایی چه زمانی در کودک شروع می‌شود؟
بین سنین 1 تا 2 سالگی، اکثر بچه‌ها یک مرحله طبیعی از غذا خوردن را پشت سر می‌گذارند که به آن «نئوفوبیا» (Neophobia) می‌گویند. آن‌ها نسبت به دوران نوزادی سلیقه‌ای‌تر عمل می‌کنند، اشتهای آن‌ها کاهش پیدا می‌کند و آگاهی‌شان از دنیای اطرافشان بیشتر می‌شود. ضمن اینکه کودکان در این سن قدرت «نه» گفتن را هم پیدا می‌کنند.
در همین سنین است که والدین برای نخستین بار جرقه‌های مخالفت را از سمت فرزندشان می‌بینند. آن‌ها ناگهان غذاهایی را که تا پیش از این دوست داشتند، نمی‌خورند و والدینشان را برای غذا دادن به آنان به دردسر می‌اندازند.
اما در این میان شاید برخی اختلالات خلقی هم مثل اوتیسم مزید علت باشد. اینجاست که باید به عنوان والد، بیشتر به تغذیه کودک اوتیسم خود علیرغم بد غذایی اهمیت بدهید.
راه‌های کنار آمدن با کودکان بد غذا
برای برطرف کردن عادت بد غذایی در کودک لازم است که صبور باشید. به انتخاب کودکتان احترام بگذارید و سعی کنید برای پذیرفتن طعم‌ها و غذاهای جدید، به او زمان بدهید. اصرار بیش از اندازه از سمت شما، منجر به لج کردن کودک شده و باعث می‌شود تا خودش را از خوردن یک ماده غذایی که می‌تواند برای رشد او مفید باشد، محروم کند. یادتان باشد اصرار بیش از حد یکی از باورهای غلط در مورد تغذیه کودک است که باید حتما از آن خودداری کنید.
پیشنهاد می‌کنیم در هر یک از وعده‌های غذایی خانواده، گروه‌های غذایی مختلف را ارائه بدهید. به دنبال تنوع باشید. به فرزندتان نشان بدهید که مایل هستید غذاهای جدید را امتحان کنید و از طعم‌های تازه لذت می‌برید. غذای سالم خانوادگی و وجود یک محیط غذایی که نگرش مثبت نسبت به غذا را تشویق می‌کند، شروعی عالی برای برطرف کردن عادت بد غذایی در کودک شماست.
حمایت از نیاز فرزندتان به استقلال در مورد غذا به خصوص در روش تغذیه‌ای BLW می‌تواند گام مهم دیگری در این مسیر باشد. در این صورت شما به عنوان والدین یا مراقبان کودک، گزینه‌های غذایی سالمی را برای فرزندتان فراهم می‌کنید، اما اجازه می‌دهید که خودش تصمیم بگیرد که چه غذایی را و به چه مقداری بخورد.
همچنین می‌توانید به فرزندتان اجازه بدهید که از میان طیفی از غذاهای سالم انتخاب کند. فقط گزینه‌ها را به 2 تا 3 چیز محدود کنید تا فرزندتان برای غذا خوردن زیاد گیج نشود.
اگر کودکی دارید که دوست ندارد غذای جدید را امتحان کند، این نکات ممکن است به شما کمک کند:
- به ارائه غذاهای جدید ادامه بدهید. ممکن است 10 تا 15 بار تلاش (یا حتی بیشتر) طول بکشد تا کودکان با غذاهای جدید آشنا شوند، آن‌ها را بپذیرند و از خوردنشان لذت ببرند.
- مقدار کمی از غذای جدید را همراه با غذای آشنا و مورد علاقه فرزندتان در یک بشقاب قرار بدهید. به عنوان مثال، یک تکه کلم بروکلی را در کنار مقداری پوره سیب‌زمینی بگذارید.
- به کودک خود نشان بدهید که چگونه می‌تواند غذاها را کشف کند. به عنوان مثال، از طریق لمس کردن، بوییدن یا مزه کردن.
- غذاها را جذاب و سرگرم‌کننده کنید. رنگ‌ها، شکل‌ها و اندازه‌های مختلف را به کودک خود پیشنهاد کنید و به فرزندتان اجازه بدهید تا خودش غذا را از داخل بشقاب انتخاب کند.
- همان وعده غذایی را که دیگر اعضای خانواده می‌خورند، به کودکتان بدهید.
- سعی کنید قبل از معرفی غذاهای جدید اجازه ندهید کودکتان خودش را با خوردن نوشیدنی یا میان وعده‌ها سیر کند. اگر گرسنه باشد و گزینه دیگری برای خوردن نداشته باشد، به احتمال زیاد آن غذا را امتحان می‌کند.
- به دنبال فرصت‌هایی باشید که فرزندتان غذاها و میان وعده‌هایش را با کودکان دیگر به اشتراک بگذارد. اگر ببیند که بچه‌های دیگر آن غذا را می‌خورند، ممکن است تمایل بیشتری به امتحان کردن آن داشته باشد.
- با بزرگ شدن کودک، هر ماه تبدیلی به چالشی جدید برای غذای دادن به او می‌شود . آگاهی مرحله به مرحله نسبت به شروع غذای کودک بسیار مهم است.
نکاتی برای تغییر عادت بد غذایی در کودکان
تمایل کودک شما به امتحان کردن غذا، تا حدی به محیط غذا خوردن او بستگی دارد. در نتیجه، فراهم کردن وعده‌های غذایی دلپذیر و کم استرس می‌تواند در تغییر عادت بد غذایی کودک شما کمک‌کننده باشد.
می‌توانید این نکات را برای تغییر عادت بد غذایی در کودکان خود امتحان کنید:
- وعده‌های غذایی را به مناسبت‌هایی شاد، منظم و خانوادگی تبدیل کنید. سعی کنید نگران ریختن نوشیدنی یا غذا روی زمین نباشید.
- از وعده‌های کم و کوچک شروع کنید. مقدار کمی غذا در بشقاب کودک خود قرار بدهید، یا همه غذاها را در وسط میز قرار بدهید و اجازه بدهید کودکتان برای خودش سرو کند.
- هرگز کودک خود را مجبور نکنید که یک غذا را امتحان کند.
- غذاهای سالم را سرگرم‌کننده کنید. به عنوان مثال، ساندویچ‌ها را به شکل‌های جالب برش بزنید، یا اجازه بدهید که کودکتان در تهیه سالاد، یا شکستن تخم مرغ‌ها برای تهیه املت کمک کند.
- تلویزیون را خاموش کنید تا اعضای خانواده‌تان بتوانند با یکدیگر صحبت کنند و روی لذت بردن از غذا تمرکز کنند.
- اگر کودک شما در هنگام خوردن غذا سروصدا می‌کند، سعی کنید آرام باشید. این به کودک شما کمک می‌کند که زمان غذا خوردن را لذت‌بخش و آرامش‌بخش بداند.
- محدودیت زمانی حدودا 20 دقیقه‌ای برای صرف وعده‌های غذایی تعیین کنید. هر چیزی که بیش از آن طول بکشد، سرگرم‌کننده نیست. اگر کودک شما در این مدت غذایش را نخورده است، آن را بدون جنجال اضافه از مقابلش بردارید.
- گاهی اوقات حواس کودکان آنقدر پرت می‌شود که نمی‌توانند برای صرف غذا در کنار خانواده بنشینند. اگر کودک شما نمی‌تواند یک جا بنشیند، سعی کنید قبل از غذا به کودک خود 5 دقیقه زمان بدهید تا بتواند قبل از غذا خوردن آرام شود. حتی شستن دست‌ها می‌تواند کمک‌کننده باشد.
بهترین غذای کودک برای کودکان بد غذا
اگر کودک شما بد غذاست، دادن این غذاها را به او امتحان کنید. همچنین می‌توانید از خلاقیت خود کمک گرفته و غذاها را به روش‌های مختلف تزیین کنید تا کودک را برای خوردن آن‌ها سر ذوق بیاورید.
انواع غذای کودک برای کودکان بد غذا عبارتند از:
پوره سیب و موز
پوره هم یک میان وعده ساده اما سالم است که می‌توانید در هر بازه زمانی برای کودک خود تهیه کنید. اما در میان پوره‌ها، پوره میوه گزینه‌ای سالم‌تر برای کودکان است.
مواد لازم:
- سیب: 1 عدد
- موز: 1 عدد
طرز تهیه:
سیب را پس از شستن پوست بگیرید و به قطعات کوچک خرد کنید.
سیب‌های خرد شده را با مقدار کمی آب بپزید تا نرم شوند.
موز را پوست بگیرید و به سیب‌های پخته شده اضافه کنید.
مخلوط را با استفاده از مخلوط‌کن یا چنگال کاملا له کنید تا به یک پوره نرم تبدیل شود.
خواص:
سیب سرشار از ویتامین سی و فیبر است که به هضم بهتر غذا کمک می‌کند. موز هم منبع غنی از پتاسیم و ویتامین B6 است که به تقویت سیستم ایمنی و عملکرد مغز کودک کمک می‌کند.
فرنی آرد برنج بهترین غذا برای کودک بد غذا
مواد لازم:
- آرد برنج: 2 قاشق غذاخوری
- شیر مادر یا شیر: 1 پیمانه
- آب: 1 پیمانه
طرز تهیه:
آرد برنج را به همراه آب در یک قابلمه ریخته و مخلوط کنید تا گلوله‌های آرد حل شوند.
قابلمه را روی حرارت ملایم قرار دهید و مداوم هم بزنید.
شیر را به تدریج به مخلوط اضافه کنید و هم بزنید تا مخلوط غلیظ و پخته شود.
خواص:
آرد برنج حاوی کربوهیدرات‌های پیچیده است که انرژی پایدار را برای کودک فراهم می‌کند. همچنین شیر منبع خوبی از کلسیم و پروتئین است که به رشد و تقویت استخوان‌ها کمک می‌کند. اگر دوست دارید فرنی خوشمزه و مقوی را برای کودک خود تهیه کنید می‌توانید از فرنی آماده ماجان برای کودکتان استفاده کنید.
سوپ عدس و سبزیجات
یکی از غذاهای مناسب و البته مقوی برای کودک بدغذا انواع سوپ است اما سوپ عدس و سبزیجات در این میان بهترین گزینه است.
مواد لازم:
- عدس: ¼ پیمانه
- هویج: 1 عدد کوچک
- سیب زمینی: 1 عدد کوچک
- کدو سبز: 1 عدد کوچک
- آب مرغ یا آب گوشت: 2 پیمانه
طرز تهیه:
عدس را بشویید و خیس کنید.
هویج، سیب زمینی و کدو سبز را پوست بگیرید و خرد کنید.
همه مواد را به همراه آب مرغ یا آب گوشت در قابلمه مخلوط کنید و روی حرارت ملایم بپزید تا نرم شوند.
مواد پخته شده را با مخلوط‌کن یا پوره‌ساز له کنید تا سوپ شما یکدست شود.
خواص:
عدس منبع عالی از پروتئین گیاهی و فیبر است که به رشد عضلانی و هضم بهتر غذا کمک می‌کند. سبزیجات غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که به تقویت سیستم ایمنی و رشد کلی کودک کمک می‌کنند.
پنکیک موز و تخم مرغ
برای کودک بد غذای خود حتما به صبحانه به عنوان اصلی‌ترین وعده دقت کنید. خوب است به جای آن که همیشه صبحانه ساده‌ای برایش تهیه کنید گاهی پنکیک بپزید و به این ترتیب با تنوع غذایی کمک کنید دست از بد غذایی بکشد.
مواد لازم:
- موز: 1 عدد
- تخم مرغ: 2 عدد
- شیر ماجان: 1 قاشق غذاخوری
- آرد: 2 قاشق غذاخوری
طرز تهیه:
موز رسیده را له کنید.
تخم مرغ‌ها را به موز له شده اضافه کرده و با چنگال هم بزنید.
آرد و شیر را اضافه کرده و مواد را خوب مخلوط کنید.
تابه را با روغن چرب کرده و مایه پنکیک را به صورت دایره‌های کوچک اضافه کنید. تا زمانی که پنکیک‌ها کمی پف کرده و حباب‌هایی در لبه‌های آن‌ها ایجاد شود، بپزید.
در نهایت پنکیک‌ها را برگردانده و تا زمانی که طلایی رنگ شوند، بپزید.
خواص:
تخم مرغ منبع خوبی از پروتئین و کولین است که به توسعه مغز و تقویت حافظه کمک می‌کند. موز هم حاوی فیبر و مواد انرژی‌زاست که به تأمین انرژی پایدار کمک می‌کند. فیبر در غذای کودک بسیار با ارزش است و به سلامتی و رشد او کمک می‌کند.
ماست و توت فرنگی
یکی از ساده‌ترین میان وعده‌ها برای کودکان می‌تواند ماست میوه‌ای باشد. پس به انتخاب خوب و حساسیت‌های کودکتان از این میان وعده غافل نشوید.
مواد لازم:
- ماست ماجان: 1 پیمانه
- توت فرنگی تازه: چند عدد
طرز تهیه:
توت فرنگی‌ها را بشویید و به قطعات کوچک خرد کنید.
ماست را در کاسه‌ای بریزید و توت فرنگی‌های خرد شده را به آن اضافه کنید.
مخلوط را هم بزنید تا توت فرنگی‌ها به طور یکنواخت در ماست پخش شوند.
نکته: در صورتی که کودک شما به توت فرنگی حساسیت دارد می‌توانید میوه دیگری را جایگزین کنید.
خواص:
توت فرنگی منبع خوب ویتامین سی و آنتی‌اکسیدان‌ها است که به تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کند. ماست هم منبع غنی از پروبیوتیک‌ها است که به بهبود سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند.
برای تهیه این غذا می‌توانید از ماست مخصوص کودکان ماجان استفاده کنید. این ماست که اولین و تنها ماست پروبیوتیک مخصوص کودکان در ایران است و برای حفظ تعادل و سلامت بدن کودکان مفید است.
حقایقی در مورد غذا خوردن کودکان
اکنون که تقریبا همه آنچه باید در مورد غذای کودک برای کودکان بد غذا بدانید را خوانده‌اید، خوب است به یاد داشته باشید که دانستن این حقایق می‌تواند به شما کمک کند تا بفهمید که چرا کودکان گاهی اوقات در مورد غذای خود سخت‌گیری می‌کنند:
اشتهای کودکان تحت تاثیر چرخه رشد آن‌ها قرار می‌گیرد. حتی نوزادان نیز تغییر اشتها دارند. در فاصله بین سنین 1 تا 6 سالگی، بسیار معمول است که کودکان یک روز بسیار گرسنه و روز بعد به کل بی‌اشتها باشند.
کودکان ترجیحات طعمی متفاوتی نسبت به بزرگسالان دارند.
گاهی اوقات زندگی برای بچه‌ها بسیار هیجان‌انگیز است و آن‌ها آنقدر مشغول کاوش در دنیای اطراف خود هستند که نمی‌توانند روی غذا خوردن تمرکز کنند. بنابراین وقتی خسته هستند، ممکن است کمتر به غذا خوردن علاقه‌مند باشند.
کودکان با آزمایش کردن، مرزهای رفتار قابل قبول را یاد می‌گیرند. آن‌ها می‌توانند هنگام تصمیم‌گیری در مورد غذا خوردن یا نخوردن و اینکه چه چیزی بخورند، اراده بسیار قوی داشته باشند. همه این‌ها بخشی از رشد اجتماعی، فکری و عاطفی آن‌هاست.
نتیجه‌گیری
در این مقاله به عادت بد غذایی در کودکان و راهکارهای مقابل به آن پرداختیم و سپس به انواع غذای کودک برای کودکان بد غذا اشاره کردیم. شما می‌توانید با استفاده از محصولات ماجان برای فرزند خود غذاهایی مفید را تهیه کنید تا عادت بد غذایی به تدریج در او کمتر شود.