پروبیوتیک چیست؟
پروبیوتیک (به انگلیسی: probiotics) باکتری زنده‌ای است که به صورت طبیعی در سیستم گوارشی شما زندگی میکند. ممکن است تصور کنیم که همه باکتری‌ها عامل ایجاد بیماری در بدن ما هستند اما بدن انسان مملو از باکتری‌های خوب و بد است. پروبیوتیک‌ها را اغلب به عنوان باکتری‌های «خوب» یا «مفید» می‌شناسند زیرا به سلامت معده و روده شما کمک می‌کنند. در واقع اگر تعادل طبیعی باکتری‌های خوب و بد در سیستم گوارش شما در اثر یک بیماری یا مصرف دارو (مانند آنتی‌بیوتیک) مختل شده باشد، پروبیوتیک به عنوان یک باکتری دوستانه به برگداندن این توازن کمک میکند.
آیا مصرف پروبیوتیک برای کودکان بی‌خطر است؟
اگرچه از عوارض جانبی احتمالی مصرف پروبیوتیک‌ها می‌توان به گاز، نفخ و یبوست به صورت خفیف اشاره کرد، اما به طور کلی مصرف پروتیک ها در کودکان با در نظر گرفتن برخی از استثناها بی‌خطر است. اگر کودک شما سیستم ایمنی ضعیفی دارد یا مبتلا به سرطان است، باید از دادن پروبیوتیک‌ها به فرزندتان خودداری کنید زیرا این میکروارگانسیم‌ها می‌توانند خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهند. همچنین مواردی از عفونت‌های شدید یا کشنده در نوزادان نارس که پروبیوتیک مصرف کرده‌اند نیز گزارش شده است. از آنجایی که همه پروبیوتیک‌ها در ترکیب با آنتی‌بیوتیک‌ها موثر نیستند، در صورتی که کودک شما این دارو را مصرف میکند، حتما با یک پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
مصرف پروبیوتیک ها در کودکان چه فوایدی دارد؟
تحقیقات در مورد تاثیر مصرف پروبیوتیک برای کودکان امیدوارکننده بوده است. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که مصرف پروبیوتیک‌ها ممکن است مزایای زیر را برای فرزن شما داشته باشند:
- بهبود هضم غذا
- کمک به اسهال، یبوست، قولنج و علائم سندرم روده تحریک‌پذیر یا بیماری التهاب روده
- کاهش عوارض جانبی مانند اسهال در اثر مصرف برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها
- بهبود عملکرد سیستم ایمنی
- کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های خود ایمنی
- پیشگیری از آسم و آلرژی
- پروبیوتیک‌ها همچنین ممکن است برای سلامت روان مفید باشند و از عفونت‌های مکرر دستگاه ادرار جلوگیری کنند، اما برای بررسی آن به تحقیقات بیشتری نیاز است.
انتخاب بهترین غذاهای حاوی پروبیوتیک
پروبیوتیک‌ها در صورتی که زنده باشند واقعا مفید هستند. در منابع غذایی این امر از طریق تخمیر شدن غذا به دست می‌آید اما غذاهای تخمیر‌شده همیشه برای بچه‌ها خوشمزه نیستند. اما با این حال پروبیوتیک‌ها بخشی ضروری از رژیم غذایی کودک شما هستند. آنها ستون فقرات یک میکروبیوم روده سالم هستند. میکروبیوم روده کودک شما مجموعه‌ای از باکتری‌ها است که به هضم غذا، سیستم ایمنی بدن و حتی سلامت مغز او کمک میکند. غذاهای حاوی پروبیوتیک شامل موارد زیر هستند:
- ماست (ماست یخ‌زده حاوی پروبیوتیک نیست.)
- ماست نارگیل
- کفیر (نوشیدنی تخمیر‌شده شیر)
- دوغ
- پنیر چدار و گدا
- غذاها و نوشیدنی‌های تخمیر‌شده مانند کومبوجا
- سبزیجات تخمیر‌شده مانند کلم ترش، زیتون تخمیر‌شده، تمپه، میسو، کیمچی
- مخمر نان
تولید محصولات حاوی پروبیوتیک برای کودکان
برند ماجان یکی از برندهای تولید‌کننده انواع محصولات غذایی برای کودکان و نوزادان است. مصرف پروبیوتیک برای کودکان یکی از نکات مهمی است که شما والدین عزیز برای تغذیه سالم فرزندان خود باید به آن دقت کنید. یکی از محصولات حاوی پروبیوتیک برای کودک، ماست ماجان است که یکی از گزینه‌های سالم برای برنامه غذایی هر کودکی است.
ماست ماجان، پرچمدار محصولات لبنی در سفره غذایی کودک
ماست پروبیوتیک ماجان مملو از کلسیم و انواع ویتامین‌های فرآوری‌شده است اما مهم‌ترین ترکیب در فرمولاسیون این محصول لبنی، وجود انبوه باکتری‌های مفید پروبیوتیک است. با ماست ماجان علاوه بر تامین وعده غذایی خوشمزه برای کودکتان، به تعادل بین باکتری‌های خوب و بد در سیستم گوارشی او کمک می‌کنید.
ماست ماجان، محصولی فاقد مواد مضر و نگهدارنده برای کودک
حالا که به ارزش غذایی ماست ماجان به دلیل وجود پروبیوتیک‌ها در ترکیب آن پی بردید، می‌توان به نکات مفید دیگر در فرایند تولید این محصول مانند فرآوری طبیعی اشاره کرد. در روند تولید ماست ماجان به هیچ عنوان از گلوتن استفاده نشده است. در صورت ابتلای کودک شما به آلرژی گندم، سلیاک یا حساسیت‌های مختلف، داشتن یک رژیم غذایی فاقد گلوتن می‌تواند تغییرات مثبتی در روند درمان او ایجاد کند. پس با مصرف این ماست برای کودک خود می‌توانید اطمینان حاصل کنید که فرزند شما مواد مغذی ضروری را برای سلامت و تقویت ارگان‌های بدن خود را دریافت میکند و در عین حال از مضرات گلوتن در امان خواهد بود.
مقدار مصرف پروبیوتیک در کودکان باید چقدر باشد؟
پروبیوتیک‌ها مانند ویتامین‌ها یا مواد معدنی نیستند و هیچ دوز روزانه‌ای به عنوان میزان مصرف پروبیوتیک در کودکان توصیه نمی‌شود. اما برای تغذیه طبیعی کودک به یاد داشته باشید که مصرف پروبیوتیک را با مقدار کم شروع کنید و به تدریج سهم و تعداد وعده‌ها را در روز افزایش دهید.
چگونه از پروبیوتیک‌ها برای فرزند خود به صورت ایمن استفاده کنیم؟
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تاکید میکند که بهتر است به جای استفاده از مکمل‌های پروبیوتیک از منابع غذایی حاوی این باکتری مفید استفاده کنید. زیرا بر خلاف شرکت‌های دارویی، سازندگان مکمل‌های پروبیوتیک اجباری بر نشان دادن ایمنی و کارایی محصول خود ندارند.
در چه صورت می‌توان از مکمل پروبیوتیک برای کودک استفاده کرد؟
در صورت نیاز به مکمل‌های پروبیوتیک، قبل از استفاده حتما باید با پزشک کودک خود مشورت کنید. پروبیوتیک‌ها ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشند، به ویژه برای کودکانی که تحت شیمی درمانی هستند یا اخیراً جراحی شده‌اند. در موارد زیر با مشاوره پزشک می‌توان از مکمل پروبیوتیک استفاده کرد:
- 1) این باکتری ممکن است به پیشگیری از مشکلات تنفسی، اسهال و بیماری خود‌ایمنی کمک کند.
- 2) اگر کودک شما آنتی‌بیوتیک مصرف میکند، پروبیوتیک‌ها ممکن است به عوارض جانبی مانند مشکلات گوارشی کمک کنند.
- 3) اگر کودک شما مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر است، ممکن است بخواهید با پزشک خود در مورد استفاده از مکمل‌های بیفیدوباکتریوم مشورت کنید.
جمع‌بندی
سیستم گوارش انسان برای عملکرد مناسب خود به تعادلی میان باکتری‌های خوب و بد نیاز دارد. از باکتری‌های خوب یا مفید می‌توان به پروبیوتیک‌ها اشاره کرد که به صورت طبیعی در بدن شما زندگی میکند. مصرف پروبیوتیک در کودکان روند هضم غذا را بهبود می‌بخشد، سیستم ایمنی را بهبود می‌بخشد و از عوارض برخی از داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها جلوگیری میکند. با مصرف منابع طبیعی پروبیوتیک مانند ماست ماجان در رژیم غذایی کودکتان، بر سلامتی و عملکرد صحیح دستگاه گوارش او تاثیرات مثبتی می‌گذارید.
آیا پروبیوتیک ها حتی بعد از پختن هم مفید هستند؟
پاسخ مثبت است. اگرچه باکتری‌ها اغلب پس از پخت و پز می‌میرند، اما هنوز هم تأثیر مفیدی بر روده‌ها دارند.
تفاوت پروبیوتیک ها و پری‌بیوتیک‌ها در چیست؟
پروبیوتیک‌ها باکتری‌های زنده موجود در برخی غذاها یا مکمل‌ها هستند که در صورت مصرف می‌توانند فواید زیادی برای روده داشته باشند. در صورتی که پری‌بیوتیک‌ها غذاهایی با فیبر بالا هستند که به عنوان غذا برای پروبیوتیک‌ها عمل می‌کنند.
آیا مصرف روزانه پروبیوتیک‌ها بی‌خطر است؟
یک سوال رایج در مورد پروبیوتیک‌ها این است که آیا مصرف هر روز مکمل‌های پروبیوتیک خوب است؟ در حالی که ممکن است چند استثنا برای این قانون وجود داشته باشد، پاسخ کلی این است که بله، مصرف روزانه آن بی‌خطر است ولی معمولا توصیه می‌شود که پروبیوتیک‌ها به عنوان دارو مصرف نشوند.
آیا می توانم پروبیوتیک را با ویتامین مصرف کنم؟
پروبیوتیک و ویتامین با روش‌های کاملاً متفاوتی کار می‌کنند. این به این معنی است که اضافه کردن پروبیوتیک به روتین مکمل‌های ویتامین کودک شما به طور کلی هیچ مشکلی ندارد. چه ویتامین C، ویتامین D، ویتامین B، یا حتی مواد معدنی مانند منیزیم، روی یا آهن برای کودک خود مصرف کنید، ترکیبشان با پروبیوتیک‌ها تداخلی ایجاد نمی‌کند.